9 Temmuz 2016 Cumartesi

YEMENİ SANATI

Gaziantep'te tanıştığım bir sanat : Yemenicilik , diğer adıyla Köşkercilik. Bu işi yapana da Köşker Ustası deniyor. Köşker kelimesi Türkçemize, Farsça "kefsker" kelimesinden gelmiş ve anlamı "ayakkabı yapan" demekmiş. 



Gaziantep'te bir çok el sanatı var ve yemeni de bunlardan sadece biri. Yemeni deriden imal edilen el yapımı ayakkabılardır. Yaklaşık 700 yıllık bir tarihi vardır ve yemeniyi ilk üreten Yemenli Yemen-i Ekberdir. Daha sonralarında da şehirden şehire geçerek Güneydoğu Anadolu'ya kadar gelmiş ve şuan da hala üretimi devam ediyor. 

Yemeni iki ana kısımdan oluşuyor; Gön ve Yüz. Gön dediğimiz olay yemeninin yere temas eden bölgesi ve yüz dediğimiz olayda kabaca deri üst yüzeydir. Gön manda ve sığır derisinden yüz ise sahtiyan ve meşinden oluşur. Kullanılan deri çeşitlerini söyleyecek olursak; taban manda veya sığır, yüzü keçi, iç astar koyun, iç taban sığır veya keçi, kenarı oğlak derisi kullanılır. 



Üretim aşaması tamamen elle ve deri dışında hiçbir farklı madde kullanılmadan yapılır. Bu yüzden gayet sağlıklı bir ayakkabıdır. Bütün yemeniciler bu ayakkabıyı giydiğinizde ayağınızda oluşabilecek mantar, parmak arası pişikleri ve nasırı engellediğini söyler ve bu doğrudur da. 

Yemenide alt tabanla üst taban arasına kil koyulur ki vücuttaki elektiriği toprağa verebilsin ve rahatlatabilsin. Şimdi soruyorum, hangi ayakkabıda var bu iletim? Benim şahsi görüşüme gelirseniz, bence bu şekildeki tüm yöresel benliklerimizi korumalıyız desteklemeliyiz. Mesela sadece bu yemeni konusu için şunu söyleyebilirim, gidip kendinize 80-90 tl ye standart bir ayakkabı alıp 2 ay giyeceğinize aynı fiyata bir tane yemeni alın veya özel yemeni siparişi verin ve uzun süreler giyin. Tamamıyla gerçek hayvan derisi olduğundan hem daha sağlıklı hem daha uzun ömürlü. 



Ve şunu es geçmeyelim; burada bir Yemenici Hayri Usta var ki Holywood'a yemeni göndermiştir. Harry Potter ve Truva filmlerine yemeni üretip göndermiş ve Brad Pitt yemenileri çok beğenip özel sipariş vermiştir. Bir nevi Dünyaya açılmıştır Köşgercilik.

Son olarak yemeniler boylarına göre:

Çocuk yemenisi: metelik
Küçük hasbe: 7 yaş
Büyük hasbe: 9-10 yaş
Vastani: 34-35 numara
Orta ayak: 36-37 numara
Zegender: 38-39 numara
Ges: 40-41 numara
Lorba: 42 43 numara
Uzger: 44 numara
Uluayak: 45 numara
Zelber: daha büyük numaralar

Şekillerine göre:

Halebi: daha ziyade köylüler tarafından kullanılır
Merkup: durumu iyi olanlar tarafından kullanılır
Burnu sivri: köylüler tarafından kullanılır
Kulağı uzun: şehirde kullanılır
Eğri simli: gümüş telle işlemelidir

Bu yazımı okuyup beğendiyseniz çok teşekkür ederim ve yorumlar kısmına ayak numaranıza göre hangi yemeniyi giyebileceğinizi paylaşabilirsiniz. 

Teşekkürlerimi sunuyorum sevgiler, saygılar...

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder